Haftanın Kitabı 34: 1814 de İstanbul ve Çanakkale'ye Seyahat

Haftanın Kitabı 34: 1814 de İstanbul ve Çanakkale'ye Seyahat

Değerli okuyucular,

Bu yazımızda, Edward Raczynski'nin, 1814'de İstanbul ve Çanakkale'ye Seyahat adlı kitabını sunuyoruz.

 

Künye:  Edward Raczynski, 1814 de İstanbul ve Çanakkale'ye Seyahat, Tercüman 1001 Temel Eser, 223 Sayfa.

 

Özet: Türkçe tercümesi sunulan eser, eski Grek ve Lâtin kültürüne meftun olup antik eserlerin neşriyle şöhret yapmış Polonyalı Kont Edward Raczynski (1786-1845)'nin 1814'de Türkiye'ye yaptığı seyâhatına âid tesbit, müşahede ve intibalarını dile getirmektedir. Seyâhatnâmesi, önce Leh dilinde "Dziennik Podrozy do Türeyi Odbytey W Roku MDCCCXIV Przez Edwarda Raczynskiego" («Edward Racyznski'nin 1814 senesinde Türkiye'ye yaptığı seyahatin rûznamesi" (Wroclaw (Breslau) 1821) adiyle; büyük boy ve gravürlü olarak üç yıl sonra keza büyük eb'adda ve gravürlü Almanca tercümesi neşrolunmuş, bu tercümenin 1825'de aynı şehirde yapılan ikinci baskısı ("Malerische Reise in einigen Provinzen des Osmanischen Reichs", "Breslau" 1825,370-VI s.) Türkçe tercümeye esas olmuştur. Kont Raczynski'nin antik eserleri aramak ve tanımak gayesiyle yaptığı Türkiye seyâhatı, sunulan eserinin ilk bölümünde belirttiği gibi, 17 Temmuz 1814'de, aralarında ressam Fuhrman'ın da bulunduğu kalabalık bir maiyyetle, Varşova'dan ayrılmasıyla başlamıştır. Pulawy yoluyla Bug nehrine varan Raczynski, müteâkıben Ukrayna bozkırlarını aşıp 2 Ağustos'ta Odessa'ya ulaşmış; oradan da buğday taşıyan bir ticâret gemisiyle İstanbul'a hareket etmiştir. Bindiği gemi, 9 Ağustos'ta Boğaz'a girerek Arnavutköy'ü önünde demirlemiş, seyyâhımız da bir kayıkla Galata'ya varmıştır. Raczynski, İstanbul âbidelerini yakından görmek, ahâlinin âdetlerini öğrenmek için şehri yaya dolaşmış; Atmeydanı (Sultanahmed Meydanı)'ndaki dikilitaşları, Binbirdirek'i, Sultan Ahmet ve Şehzâde câmilerini gezmiş; Bedesten'deki nâdide Türk işlemelerine hayranlık duymuş; refakatındaki ressâma Topkapı Sarayı Kapısı'nın resmini yaptırmış; Saray hayâtına dâir —çoğu gerçeğe uymayan- hikâyeler dinlemiş; Ayasofya Hamamında yıkanmıştır. PolonyalI seyyah, Kâğıthâne'yi gezerken, Türklerin tabîata karşı duyduğu sevgiyi tesbît etmiştir. Büyükdere'deki elçiliklerin sayfiye köşklerini de ziyâret eden Raczynski, Anadolu yakasında: Anadolu Kavağı, Beykoz, Akbaba ve Hünkâr İskelesi'ni; Rumeli yakasında ise: Bahçeköy ve Kemerburgaz su—kemerlerini gezmiş; ayrıca, Beylerbeyi Camiinde yapılan bir cuma selâmlığını seyir imkânı bulmuştur.

indirme bağlantısı

yazışmak üzere, neşeli okumalar ve seyirler dilerim.
  5 mayıs 2013 pazar, Antalya, Türkiye
Harun Taner <harun.taner.antalya@gmail.com>