17 Temmuz 2013 Çarşamba

Ahmet Midhat Efendi külliyatı

Ahmet Midhat külliyatı yeniden doğuyor


16 Temmuz 2013 YAVUZ ULUTÜRK - İSTANBUL

Geçtiğimiz yıl vefatının 100. yılı dolayısıyla andığımız Ahmet Midhat Efendi'nin yaklaşık 200 kitaptan oluşan külliyatı yeniden ortaya çıkıyor. Dergâh Yayınları, Prof. Dr. Fazıl Gökçek'in  editörlüğünde ‘Hace-i Evvel’in eserlerini yayımlamaya başladı. Yayınevi ilk olarak yazarın Kıssadan Hisse, Şeytankaya Tılsımı ve Müşahedat kitaplarını okurla buluşturdu. Geçtiğimiz yıl, Türk edebiyatının en velut yazarlarından Ahmet Midhat Efendi’nin vefatının 100. yılıydı. Bu vesile ile konferanslar, sempozyumlar yapıldı, yazar hakkında prestij kitaplar yayımlandı. Çeşitli yayınevleri de Hace-i Evvel olarak anılan yazarın birçok kitabını okura sundu. Yapılanlar yeterli miydi, yazara ölümünden 100 yıl sonra hak ettiği değer verildi mi, karar okuyucuların. Fakat bu etkinlikler yapılırken ve yazarın neredeyse her kitabı başka başka yayınevleri tarafından basılırken, edebiyat meraklılarının içten içe arzu ettiği de bir şey vardı: Ahmet Midhat Efendi’nin ‘Bütün Eserleri’nin tek bir yayınevinden, özenli bir şekilde basılması... Müjdeli haber kısa süre önce Dergâh Yayınları’ndan geldi. Yayınevi, Ahmet Midhat Efendi külliyatını peyderpey yayımlamaya başladı. Külliyatın ilk kitabı, yazarın devrin öğrencileri için Ezop Masalları’ndan derlediği Kıssadan Hisse… İkinci kitap, Şeytankaya Tılsımı adlı roman… Üçüncü kitap ise, son yıllarda bir ana akım haline gelen postmodern anlatının önemsediği ‘üstkurmaca’ tekniğinin başarılı ve ilk örneklerinden kabul edilen “Müşahedat”...  Ahmet Midhat Efendi’nin eserleri şimdiye kadar farklı yayınevleri tarafından basıldı. Fakat bütün eserlerini bir araya getiren Dergâh Yayınları, bu çalışma ile Türk edebiyatının gelişmesinde önemli bir yeri olan Ahmet Midhat’a 100 yıl sonra sahip çıkıyor. Külliyatın ehil ellere teslim edilmiş olması da ayrıca önemli. Dizinin editörlüğünü Ege Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı ve Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fazıl Gökçek yapıyor. Kitapları yeni yazıya aktaranlar ve yayına hazırlayanlar ise Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde görev yapan akademisyenler.  Ahmet Midhat üzerine çeşitli çalışmalar yapan ve kitaplar yayımlayan Fazıl Gökçek, ilk başta yazara ait yaklaşık 20 kitaplık bir seçme yayınlamayı düşündüklerini söylüyor. Bir gün Prof. Dr. İnci Enginün, “Neden bütün eserlerini yayınlamıyorsunuz?” teklifinde bulunmuş. Sonrasında Dergâh Yayınları, Ahmet Midhat’ın külliyatını bir bütün olarak yayımlama kararı alınca, Gökçek, önce sevindiğini sonra da biraz korktuğunu ifade ediyor. Çünkü gazeteci, hikâye ve roman yazarı, tarihçi, ilahiyatçı, filozof Ahmet Midhat’ın, yarısı hikâye ve roman olmak üzere 200’e yakın eseri olduğu biliniyor. Gökçek, kitaplarının dışında Ahmet Midhat’ın gazete yazılarını da derleyip külliyat çerçevesinde yayımlamak istediklerini belirtiyor. Bu nedenle de külliyatın kaç cilt tutacağını henüz kimse bilmiyor. Sebahattin Çağın’ın hazırladığı Kıssadan Hisse, İsmail Kayapınar’ın hazırladığı Şeytankaya Tılsımı ve kendisinin hazırladığı Müşahedat romanının dışında önümüzdeki günlerde beş cildin daha matbaadan geleceğini söylüyor Gökçek. Yıl sonuna kadar 15 cilt yayımlanmış olacak. Bu hızla gidilirse, yayınevi beş altı yıl içerisinde en azından kitapları bitirmiş olmayı planlıyor. YENİ YAZIYA NASIL AKTARILDI? Eserler yayına hazırlanırken yazarın orijinal diline müdahale edilmemiş. Metinleri anlamakta zorlanacak okuyucular için ise sayfa altlarında bazı kelimelerin günümüzdeki karşılığı verilmiş. Fazıl Gökçek, eserler yeni yazıya aktarılırken nasıl bir yöntem uyguladıklarını şöyle anlatıyor: “Ahmet Midhat Efendi, ilahiyattan felsefeye, pedagojiden coğrafya ve tarihe kadar her alanda yazmış bir isim. Bu yüzden kitapları yeni yazıya aktarmaları için –tabii çoğu edebiyatçı olmakla birlikte- alanla ilgili kişilere müracaat ettik. Metinlerin yayınıyla ilgili ilkeleri belirleyip projede yer alan herkese ilettik. Hazırlayanlar bu ilkelere göre metinleri yeni yazıya aktarıyorlar. Hazırlanan metinleri ben de son kez okuyup gerekli düzeltmeleri yapıyor ve bir imla birliği sağlamaya çalışıyorum.”

Yayına hazır olanlar:

Ana Babanın Evlat Üzerindeki Hukuk ve Vezaifi, (Haz.: Gizem Akyol)  Peder Olmak Sanatı, (Haz.: Gizem Akyol) Ahbar-ı Âsâra Tamim-i Enzar (Haz.: Sabahattin Çağın) Üss-i İnkılap (Haz.: İdris Nebi Uysal) Aleksandr Stradella (Haz.: İnci Enginün)

Yıl sonuna kadar hazırlanacaklar:

Arnavutlar Solyotlar (Haz.: Halef Nas) Gönüllü (Haz.: Halef Nas) Edebiyat Yazıları, 3 cilt (Haz.: Harika Durgun – Fazıl Gökçek) Henüz On Yedi Yaşında (Haz.: Müberra Bağcı) Dürdane Hanım (Haz.: Müberra Bağcı) Hikmet-i Peder (Haz.: Gizem Akyol) Schopenhauer ve Hikmet-i Cedidesi (Haz.: Zeynep Uysal) Ahmet Metin ve Şirzat (Haz.: Levent Ali Çanaklı)