23 Temmuz 2013 Salı

Dino Buzzati Kitapları

Dino Buzzati Kitapları

Dino Buzzati Traverso (d. 16 Ekim 1906 - ö. 28 Ocak 1972) İtalyan romancı, öykü yazarı, ressam, şair ve gazeteci.

Yaşamı

Dört çocuklu Venedikli bir ailenin ikinci çocuğu olarak Belluno'da dünyaya geldi. 1917 yılında Milano’daki Parini Lisesi'nde başladı, fakat aynı yıl evleri Avusturyalılar tarafından işgal edildi ve yağmalandı. 1920 Kasımı’nda ilk öyküsü “La canzone delle montagne”’yi yazdı. 1924 yılında, daha önce babasının da öğretim üyeliği yaptığı Milano Üniversitesi’nde hukuk okumaya başladı. 1926-27 yıllarında askerlik görevini yaptı. 10 Haziran 1928 tarihinde Milano’nun Corriere della Sera gazetesinde çalışmaya başladı ve bu görevini ölümüne değin sürdürdü. Aynı yıl hukuk diplomasını aldı.

1933 yılında ilk romanı “Bàrnabo della Montagne” (Dağların Bàrnabo'su) yayımlandı ve hemen arkasından Corriere della Sera tarafından Filistin’e gönderildi. İkinci romanı “Il Seecreto del Bosco Vecchio” (Eski Korunun Gizemi) 1935’de yayımlandı. 1939 yılında gazete için Addis Abeba’da bulunurken askere çağrıldı. 1940 Haziran’ında başyapıtı Il deserto dei Tartari (Tatar Çölü) yayımlandı. Üç yıl bir savaş gemisinde görev yaptı. Savaş sonunda Tatar Çölü büyük ilgi gördü ve Buzzati’yi bir anda İtalya’nın önde gelen yazarlarından birine dönüştürdü. Uluslar arası başarısı ise Tatar Çölü’nün “Le Desert des Tartares” adıyla 1949 yılında Fransa’da basılmasından sonra gerçekleşti ve eser kısa sürede 20’den fazla dile çevrildi.

1953 yılında en başarılı oyunu kabul edilen “Un caso clinico” (Klinik Bir Vaka) sahneye koyuldu. Bu oyun 3 yıl sonra Albert Camus tarafından uyarlanarak Fransa’da sahneye koyuldu ve büyük başarı sağladı.

Buzzati 1958 yılında Milano’da ilk resim sergisini açtı ve 1960 yılında bilimkurgu türündeki tek romanı olan “Il grande ritratto”’yu (Yaşamdan da Üstün) yayımladı. 1963 yılında beşinci ve son romanı olan “Un amore” ("Bir Aşk") yayımlandı. 1966 yılında, dünyaca ünlü öyküsü “Il Colombre” (Colombre), 51 seçme öyküsünün yer aldığı bir seçkide yayımlandı.

1969 yılında, Orpheus’un modern bir çeşitlemesi kabul edilen “Poema a fumetti” (Çizgi Roman Biçiminde Şiir) adlı resimli romanı yayımlandı ve büyük ilgi gördü. 1971 yılında “Le notti difficili” (Zor Geceler( adıyla, öykülerinin altıncı basımı yapıldı. Bu, aynı zamanda Buzzati’nin, hayattayken yayımlanan son kitabı oldu.

Buzzati 28 Şubat 1972’de kanserden öldü.

Buzzati'nin Dağların Bàrnabo'su, Eski Korunun Gizemi, Tatar Çölü ve Bir Aşk adlı romanları filme çekilmiştir.

Buzzati, 1958 yılında, toplu öykülerinin yer aldığı kitapla, İtalya'nın en önemli edebiyat ödülü olarak kabul edilen Strega Ödülü'nü; 1970 yılında da, Ay'a ayak basan ilk insan hakkında kaleme aldığı makalesiyle de Mario Massai Ödülü'nü aldı.

Eserleri

Roman

    Bàrnabo della Montagne (Dağların Bàrnabo'su, 1933)
    Il Secreto del Bosco Vecchio (Eski Korunun Gizemi, 1935)
    Il deserto dei Tartari (Tatar Çölü, 1940)
    Il grande ritratto (Yaşamdan da Üstün, 1960)
    Un Amore (Bir Aşk, 1963)

Öykü

    I Sette Messaggeri (Yedi Ulak, 1942)
    Il crollo della Baliverna (Baliverna’nın Çöküşü, 1957)
    Sessanta racconti (60 Öykü, 1958)
    Il colombre (Colombre, 1966)

Çocuk romanı

    La famosa invasione degli orsi in Sicilia (Ayılar Baskını, 1945)

Tiyatro oyunları

    Un caso clinico (Klinik Bir Vaka, 1953)
    L'uomo che andrà in America (Amerika'ya Gidecek Ressam, 1962)
    Il mantello (Palto, 1960)

Türkçede Dino Buzzati

1933 - Bàrnabo della Montagne

            Dağların Adamı Barnabo, çev. Elçin Kumru (İstanbul: Timaş, 2010).

1940 - Il deserto dei Tartari (Milano: Rizzoli).

            Tatar Çölü, çev. Nihal Önol (İstanbul: Varlık, 1968).
            Tatar Çölü, çev. Hülya Tufan (İstanbul: İletişim, 1991).

1945 - La famosa invasione degli orsi in Sicilia (Milano: Rizzoli).

            Ayılar Yönetimde, çev. Süleyman Nebioğlu (İstanbul: May, 1978).
            Ayılar Baskını, çev. Bülent Berkman, resimleyen Semih Poroy (İstanbul: Milliyet, 1995).

1953 - Un caso clinico (Milano: Mondadori).

            Klinik Bir Vaka, çev. Zihne Küçümen (Ankara: Devlet Tiyatrosu, 19??). 2. Baskı: Klinik Bir Olay (Ankara: Devlet Tiyatrosu, 1973).

1958 - Esperimento di magia (Padova: Rebellato).

            Büyücü, çev. İhsan Akay (İstanbul: Varlık, 1971).

1963 - Un amore (Milano: Mondadori, 1963).

            Bir Aşk, çev. Y. İlksavaş (İstanbul: Günebakan, 1975?).

1966 - Il colombre e altri cinquanta racconti (Milano: Mondadori).

            K. Balığı, çev. Eren Yücesan Cendey (İstanbul: İletişim, 1994). 2. Baskı: Colombre (İstanbul: Can, 2007).

1968 - La boutique del mistero (Milano: Mondadori, 1968).

            Tanrıyı Gören Köpek, çev. Rekin Teksoy (İstanbul: Can, 1992). 2. Baskı: Büyülü Öyküler (İstanbul: Can, 1995).

Öykülerinden Seçkiler

            Büyücü, çev. İhsan Akay (İstanbul: Varlık, 1971).
            Keşişin Köpeği, çev. Afşar Timuçin (İstanbul: Cem, 1981).
            Tanrı Görmüş Köpek, çev. İhsan Akay (İstanbul: Milliyet, 1995).

Seguono alcune delle principali opere di Dino Buzzati.
 
Romanzi

    Bàrnabo delle montagne, Treves-Treccani-Tumminelli, Roma-Milano 1933; n. ed. Garzanti, Milano 1949; Mondadori, Milano 1979
    Il segreto del Bosco Vecchio, Treves, Milano 1935; n. ed. Garzanti, Milano 1949; Mondadori, Milano 1979
    Il deserto dei Tartari, Rizzoli, Milano 1940; Mondadori, Milano 1945
    La famosa invasione degli orsi in Sicilia, Rizzoli, Milano 1945; Martello, Milano 1958; Giunti, Firenze 1965; Mondadori, Milano 1977
    Il grande ritratto, Mondadori, Milano 1960
    Un amore, Mondadori, Milano 1963

Raccolte

    I sette messaggeri, Mondadori, Milano 1942
    Paura alla Scala, Mondadori, Milano 1949
    Il crollo della Baliverna, Mondadori, Milano 1954
    Esperimento di magia: 18 racconti, Rebellato, Padova 1958
    Sessanta racconti, Mondadori, Milano 1958, premio Strega
    Egregio signore, Siamo spiacenti di... (con illustrazioni di Siné), Elmo, Milano 1960; con il titolo Siamo spiacenti di, Mondadori, Milano 1975
    Il colombre e altri cinquanta racconti, Mondadori, Milano 1966
    La boutique del mistero: trentuno storie di magia quotidiana, Mondadori, Milano 1968
    Le notti difficili, Mondadori, Milano 1971
    L'uccisione del drago e altri racconti, scelta e commento a cura di Domenico Manzella, Ed. scolastiche B. Mondadori, Milano 1968
    Il deserto dei Tartari e dodici racconti, a cura di Ettore Mazzali, Ed. Scolastiche B. Mondadori, Milano 1970
    Cronache terrestri, a cura di Domenico Porzio, Mondadori, Milano 1972
    Il delitto all'italiana: diciotto cronache "nere" e undici disegni, prefazione di Franco Di Bella, Mondadori, Milano 1977
    Romanzi e racconti, a cura di Giuliano Gramigna, Mondadori, Milano 1978
    180 racconti, Mondadori, Milano 1982
    Cronache nere, a cura di Oreste del Buono, Theoria, Roma 1984
    Il reggimento parte all'alba, Frassinelli, Milano 1985, 19962
    Mi chiamo Dino Buzzati, 1988
    Il meglio dei racconti, a cura di Federico Roncoroni, Mondadori, Milano 1989
    Le montagne di vetro: articoli e racconti dal 1932 al 1971, a cura di Enrico Camanni, Vivalda, Torino 1989
    Lo strano Natale di Mr. Scrooge e altre storie, a cura di Giulio Nascimbeni, Mondadori, Milano 1990
    Il buttafuoco: cronache di guerra sul mare, Mondadori, Milano 1992
    Opere scelte, a cura di Giulio Carnazzi, Mondadori "I Meridiani", Milano 1998
    La "nera" di Dino Buzzati, a cura di Lorenzo Viganò, 2 voll.: I. Crimini e misteri e II. Incubi, a cura di Lorenzo Viganù, Oscar Mondadori, Milano 2002
    Le cronache fantastiche di Dino Buzzati, 2 voll.: I. Delitti e II. Fantasmi, a cura di Lorenzo Viganò, Mondadori, Milano 2003
    Il panettone non bastò. Scritti, racconti e fiabe natalizie, a cura di Lorenzo Viganò, Mondadori, Milano 2004
    I capolavori, Mondadori, Milano 2005
    I fuorilegge della montagna. Uomini, cime, imprese, a cura di Lorenzo Viganò, Mondadori, Milano 2010

Teatro

    Piccola passeggiata, 1942
    La rivolta contro i poveri, 1946
    Un caso clinico, 1953
    Drammatica fine di un noto musicista, 1955
    Sola in casa, 1958
    Una ragazza arrivò..., 1959
    Le finestre, 1959
    L'orologio, 1959
    Un verme al ministero, 1960
    I suggeritori, 1960
    Il mantello, 1960
    L'uomo che andrà in America, 1962
    L'aumento, 1962
    La colonna infame, 1962
    Spogliarello, 1964
    La telefonista, 1964
    La famosa invasione degli orsi in Sicilia, a cura di Gianni Colla, 1965
    La fine del borghese, 1966
    Teatro, Mondadori, Milano 2006 (raccolta)

Libretti

    Ferrovia soprelevata: racconto musicale in sei episodi, Ed. della Rotonda, Bergamo 1955 (musica di Luciano Chailly)
    Procedura penale, Ricordi, Milano 1959 (musica di Luciano Chailly)
    Il mantello: opera in un atto, Ricordi, Milano 1960 (musica di Luciano Chailly)
    Era proibito, Ricordi, Milano 1961 (musica di Luciano Chailly)
    Battono alla porta, Suvini-Zerboni, Milano 1963 (musica di Riccardo Malipiero), Premio Italia

Altro

    Il libro delle pipe, con Eppe Ramazzotti, Antonioli, Milano 1946; Martello, Milano 1966; Giunti, Firenze 1986
    In quel preciso momento, Neri Pozza, Venezia 1950, 19552 e 19633
    Il postino di montagna, 1951 (testo per un documentario di Adolfo Baruffi)
    Le storie dipinte, a cura di Mario Oriani e Adriano Ravegnani, All'insegna dei re magi, Milano 1958
    Poema a fumetti, Mondadori, Milano 1969
    I miracoli di Val Morel, prefazione di Indro Montanelli, Garzanti, Milano 1971
    Congedo a ciglio asciutto di Buzzati, inediti, a cura di Guido Piovene, 1974
    I misteri d'Italia, Mondadori, Milano 1978
    Dino Buzzati al Giro d'Italia, a cura di Claudio Marabini, Mondadori, Milano 1981
    Lettere a [Arturo] Brambilla, a cura di Luciano Simonelli, Mondadori, Milano 1985
    Bestiario, Mondadori, Milano 1991
    La mia Belluno, a cura della Comunità Montana Bellunese - Assessorato alla cultura, 1992
    Buzzati racconta: storie disegnate e dipinte, a cura di Maria Teresa Ferrari, Electa, Milano 2006
    Far pubblicare un romanzo è più difficile o più facile di una volta, Henry Beyle ed., Milano 2011
    Luca Steffenoni. Buzzati e la cronaca nera in: "Nera. Come la cronaca cambia i delitti". 2011, casa editrice San Paolo, ISBN 978-8821571985
    Il reggimento parte all'alba, in I libri della domenica - RACCONTI D'AUTORE de IL Sole 24 ORE

Film tratti da opere di Buzzati

    Un amore di Gianni Vernuccio (1965)
    Il fischio al naso di Ugo Tognazzi (1967)
    Il deserto dei Tartari di Valerio Zurlini (1976)
    Il segreto del bosco vecchio di Ermanno Olmi (1993)
    Barnabo delle montagne di Mario Brenta (1994)

Opere dedicate a Dino Buzzati

    Il quadro di Buzzati di Fabrizio De Rossi Re, su testo di Luis Gabriel Santiago opera in musica per la radio scritta per la RAI RadioTre in occasione del centenario della nascita di Buzzati (trasmissione RAI Radiotre ottobre 2006).
    Il Trois pièces pour dames seules (1982) da L’orologio, Spogliarello e Sola in casa di Dino Buzzati messa in scena da Pietro Pizzuti al Théâtre de l’Esprit Frappeur (Bruxelles) con Viviane Collet, Stéphane Auberghen, Anne Carpriau.
    La finestra sul deserto – a oriente di Buzzati di Vittorio Caratozzolo, Bonanno editore, Acireale-Roma, 2006.
    Il coraggio della bontà. Dino Buzzati e don Zeno Saltini: cronaca di un'amicizia di Sara Di Santo Prada, Empoli, Ibiskos Editrice Risolo, 2010.